
Chum Sành Tráng Men Và Không Tráng Men – Sự Khác Biệt Và Cách Chọn Phù Hợp Nhất
Bảo Nhi
Th 6 27/06/2025
Nội dung bài viết
Chum sành là vật dụng truyền thống không thể thiếu trong văn hóa ủ rượu của người Việt. Trên thị trường hiện nay, chum sành được chia làm hai loại chính là chum sành tráng men và chum sành không tráng men. Mỗi loại có đặc điểm, ưu nhược điểm và công dụng riêng biệt. Việc hiểu rõ sự khác nhau giữa hai loại chum này sẽ giúp bạn lựa chọn được sản phẩm phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng, đặc biệt là khi ngâm rượu. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết về chum sành tráng men và không tráng men, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và chính xác.
Chum sành tráng men là gì?
Chum sành tráng men là loại chum được phủ một lớp men bóng bên ngoài sau khi tạo hình và trang trí hoa văn. Lớp men này tạo nên vẻ ngoài sáng bóng, mịn màng và thẩm mỹ cao, giúp sản phẩm trở nên bắt mắt và sang trọng hơn rất nhiều. Quy trình sản xuất chum tráng men bao gồm các bước làm đất, tạo hình, trang trí hoa văn, nung sơ ở nhiệt độ thấp, sau đó nhúng hoặc phủ men lên bề mặt rồi nung lần cuối ở nhiệt độ cao để lớp men bám chắc và bóng đẹp.
Đặc điểm nổi bật của chum sành tráng men:
- Bề mặt bóng, mịn, dễ lau chùi, chống thấm nước và bụi bẩn hiệu quả.
- Màu sắc đa dạng, phong phú, thường được vẽ các họa tiết cổ điển hoặc mang ý nghĩa phong thủy.
- Thường được dùng để đựng nước, trồng cây, làm vật trang trí hoặc ngâm rượu trong thời gian ngắn.
Tuy nhiên, lớp men phủ này cũng làm giảm khả năng trao đổi khí của chum, khiến chum không giữ được độ xốp tự nhiên của đất sét. Điều này ảnh hưởng đến quá trình lên men và làm mềm rượu, nên chum tráng men không được khuyến khích dùng để ngâm rượu lâu dài.
Chum sành không tráng men là gì?
Chum sành không tráng men giữ nguyên bề mặt đất sét nung, không phủ lớp men bóng nào. Loại chum này được làm hoàn toàn thủ công với công nghệ nung truyền thống ở nhiệt độ cao (khoảng 1200-1300°C), giữ được kết cấu xốp tự nhiên của đất sét. Bề mặt chum thường nhám, lì, hơi sần sùi và có màu đất tự nhiên đặc trưng.
Ưu điểm nổi bật của chum không tráng men:
- Giữ được độ xốp và khả năng thẩm thấu khí tự nhiên, giúp rượu “thở” và lên men tốt hơn.
- Giúp làm mềm các phân tử rượu, giảm độc tố andehit – nguyên nhân gây đau đầu, buồn nôn sau khi uống rượu.
- Độ bền cao, chịu lực tốt, không bị đổ mồ hôi trong quá trình ngâm rượu.
- Giữ nguyên hương vị tự nhiên, thơm ngon và đậm đà của rượu ngâm lâu năm.
Tuy nhiên, chum không tráng men dễ bám bẩn và khó vệ sinh hơn so với chum tráng men, nên cần được vệ sinh kỹ lưỡng trước và sau khi sử dụng.
Ưu nhược điểm của từng loại chum
Chum sành không tráng men:
Ưu điểm:
- Giữ nguyên sự xốp của đất sét, hỗ trợ quá trình lên men rượu.
- Giúp rượu ngâm mềm, thơm ngon, giảm độc tố gây đau đầu.
- Độ bền cao, an toàn cho sức khỏe.
Nhược điểm:
- Bề mặt dễ bám bẩn, khó vệ sinh.
- Màu sắc và thẩm mỹ không bắt mắt bằng chum tráng men.
- Giá thành thường cao hơn do sản xuất thủ công và chất lượng cao.
Chum sành tráng men:
Ưu điểm:
- Thẩm mỹ cao, bề mặt bóng đẹp, đa dạng màu sắc và họa tiết.
- Dễ vệ sinh, chống bám bẩn tốt.
- Đa năng, có thể dùng làm vật trang trí hoặc đựng nước.
Nhược điểm:
- Khả năng thẩm thấu khí kém, không phù hợp ngâm rượu lâu dài.
- Có thể làm rượu bị “đổ mồ hôi” ảnh hưởng đến chất lượng.
- Không có tác dụng giảm độc tố trong rượu.
Nên chọn chum sành tráng men hay không tráng men?
Việc lựa chọn chum sành tráng men hay không tráng men phụ thuộc vào mục đích sử dụng và sở thích cá nhân:
- Nếu bạn muốn ngâm rượu lâu năm, mong muốn rượu có hương vị tự nhiên, đậm đà và an toàn cho sức khỏe, thì chum sành không tráng men là lựa chọn tối ưu.
- Nếu bạn ưu tiên tính thẩm mỹ, muốn một chiếc chum đẹp để trang trí, đựng nước hoặc ngâm rượu trong thời gian ngắn, thì chum sành tráng men sẽ phù hợp hơn.
- Ngoài ra, bạn cũng có thể kết hợp cả hai loại chum trong gia đình tùy theo mục đích sử dụng khác nhau.
Cách bảo quản và vệ sinh chum sành tráng men và không tráng men
- Chum sành không tráng men: Cần vệ sinh kỹ trước khi sử dụng bằng cách rửa sạch với nước ấm, có thể dùng muối hoặc gạo vo để loại bỏ bụi bẩn và mùi hôi. Sau khi sử dụng, vệ sinh sạch sẽ và để nơi khô ráo, tránh va đập mạnh để giữ độ bền.
- Chum sành tráng men: Dễ dàng lau chùi bằng khăn ẩm hoặc nước rửa chén nhẹ, không cần quá cầu kỳ. Tuy nhiên, cũng nên tránh va đập để lớp men không bị nứt, bong tróc.
- Cả hai loại chum nên được bảo quản ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi ẩm ướt để giữ chất lượng sản phẩm lâu dài.
Địa chỉ mua chum sành uy tín tại Tp.HCM
Tại TP.HCM khách hàng có thể tìm mua chum sành tại các cửa hàng thuộc hệ thống Không Gian Gốm Bát Tràng. Tại đây, chúng tôi này cam kết cung cấp sản phẩm đạt chuẩn, có chính sách bảo hành và tư vấn kỹ thuật tận tình, giúp bạn chọn được chum phù hợp nhất để ngâm rượu hoặc đựng gạo...
Xem thêm: Chum Sành Ngâm Rượu – Bí Quyết Tạo Nên Giọt Rượu Thơm Ngon, Chuẩn Vị Truyền Thống